Waarom snelfietsroutes?

Investeren in snelfietsroutes is in veel opzichten een goed idee. Voor het overgrote deel zijn de argumenten hetzelfde als de argumenten voor de traditionele voorzieningen voor de fiets en fietser. Het gaat dan om het beschermen van natuur en milieu, het beperken van het ruimtebeslag en het bevorderen van de leefbaarheid. Dergelijke argumenten zijn bekend, wetenschappelijk onderbouwd en ook hier relevant. In deze bijdrage beperken we ons echter tot die argumenten die pleiten voor snelfietsroutes in het bijzonder.

Fietssnelwegen zorgen voor tijdwinst. Tijdwinst is bij infrastructurele projecten het dominante argument om te pleiten voor aanleg. Het staat standaard te boek als een impuls voor de economie. In kosten-baten analyses – die worden uitgevoerd om het nut en noodzaak van projecten te analyseren – bestaat veelal 80 procent van alle baten uit tijdwinst. Bij projecten voor auto-infrastructuur rekent men met een bedrag van €9,25 per uur per persoon in het woon-werkverkeer en met €26,25 per uur in het zakelijke verkeer. Soortgelijke cijfers hebben we ook voor het treinverkeer. Cijfers over de tijdswaardering van fietsers bestaan niet in de mainstream literatuur. In een recent rapport van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid over de maatschappelijke waarde van kortere en betrouwbaardere reistijden komt het woord “fiets” niet eens voor. Tijdwinst voor fietsers wordt stelselmatig genegeerd. Het geldt niet als doel voor politici en planners en wordt in belang en omvang onderschat (zie ook hier). De tijdwinst door een verhoging van 12 naar 13 km/h is naar verhouding even groot als de winst van 120 naar 130 km/h. Het is bovendien veel makkelijker te realiseren. Wij verwachten met de snelfietsroutes veel meer winst te halen. Stel dat we de fietsafstand tussen twee steden kunnen verminderen van 19 naar 17 kilometer en de gemiddelde snelheid kunnen verhogen van 22 naar 24 km/h, dan boeken we 18% tijdwinst voor fietsers! Dat is een genot voor de huidige fietsers en trekt ook nieuwe fietsers aan.

Door verbeteringen op structuur- en inrichtingsniveau worden dankzij de fietssnelwegen ook energiewinsten geboekt. Dat wil zeggen, dezelfde afstand vergt minder inspanning door de fietser. Dat kan ervoor zorgen dat men vaker of voor grotere afstanden de fiets pakt. De gemiddelde woon-werkafstand in Nederland is 14 kilometer. In de regio Midden-Brabant ligt dit zelfs lager, op circa 12 kilometer. We zien dan ook veel potentieel in de regio. Een deel van dit potentieel is natuurlijk al een fietsende forens (20 tot 25%, voor Midden-Brabant).

Snelfietsroutes zijn het antwoord op de verbeteringen in fietstechnologie. Fietsen – en dus ook de fietsers – worden steeds sneller. Meest evidente voorbeeld hiervan is de E-bike, die bezig is met een gigantische opmars in Nederland. Ook de conventionele fiets is steeds beter. Soepele kettingen, kwalitatief hoogwaardige derailleurs en strakke banden verminderen de weerstand. Aluminium en carbon frames maken de fiets lichter. De gemiddelde oude stadfiets weegt meer dan 20 kilogram, maar toerfietsen blijven onder de 15 kilo en sommige racefietsen wegen minder dan 7 kilo. De aerodynamica is verbeterd. Het duidelijkst zien we dit bij ligfietsen en velomobielen. De ontwikkeling in fietstechniek staat allerminst stil; nu moet de infrastructuur mee evolueren. De uitstekende energie-efficiënte fietsen verdienen een betere infrastructuur om het potentieel dat er bestaat optimaal te benutten.

Snelheidsgroei fietsen

Het gebruik van de snelfietsroute kan ook een sportieve uitdaging zijn. Daarmee sluit de fietssnelweg aan bij de bredere trend van dagelijks gezond bewegen. Gebruikers van de route weten zeker dat ze de norm van 30 minuten bewegen per dag halen. En dat ook nog op een aangename manier. Dat is goed voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid.

Tot slot hebben de regionale en bovenregionale infrastructuur voor de fiets nog een grote inhaalslag te maken. Doordat het fietsbeleid voornamelijk een gemeentelijke aangelegenheid is, zijn de meeste netwerken klein qua omvang en sterk geconcentreerd op het gemeentelijke hart. Met snelfietsroutes willen we de brandpunten van activiteiten met elkaar gaan verbinden.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.